جفرافیا و مردم

لبنان با مساحت 10452 کیلومتر مربع (تقریباً 160 مرتبه کوچک‌تر از ایران) پس از بحرین، کوچک‌‌ترین کشور خاورمیانه است. این کشور در غرب آسیا و در ساحل شرقی دریای مدیترانه واقع شده که طول مرز ساحلی آن با این دریا به 225 کیلومتر می‌رسد. مرزهای خشکی لبنان مجموعاً 454 کیلومتر است که از سمت شمال و شرق با سوریه (375 کیلومتر) و از سمت جنوب با سرزمین‌های اشغالی فلسطین (79 کیلومتر) می‌شود.  

جغرافیا:

 

لبنان به 6 استان تقسیم می‌شود: بیروت، بقاع، شمال، جنوب، نبطیه و جبل لبنان. ازمهم‌ترین شهرهای این کشور می‌توان بیروت، صیدا، صور، بعلبک، طرابلس و نبطیه را نام برد و بنادر اصلی لبنان عبارتند از بیروت، طرابلس، صیدا، صور و جونیه. لبنان 16 رودخانه دارد که نهر اللیطانی و نهر العاصی مهم‌ترین آنها به‌شمار می‌روند.

سرزمین لبنان عمدتاً‌ شامل دو رشته‌کوه شرقی و غربی، دره بقاع و نوار ساحلی می‌باشد و ارتفاع مناطق مختلف آن بین صفر تا 3088 متر از سطح دریا است. لبنان لبنان دارای آب‌و هوای معتدل مدیترانه‌ای در مناطق ساحلی و آب و هوای کوهستانی در مناطق مرتفع بوده؛ تنها کشور خاورمیانه است که بیابان و صحرا نداشته و برعکس، از ارتفاعات برف‌گیر با قابلیت اسکی‌ برخوردار است.

 

جمعیت و طوایف مذهبی:

لبنان از نظر جمعیت، پرتراکم‌‌ترین کشور خاورمیانه می‌باشد. بر اساس آمار غیررسمی، جمعیت لبنان به‌طور تقریبی حدود 4 میلیون نفر می‌باشد که حدود 5/1 میلیون نفر آن در بیروت زندگی می‌کنند. حدود 16 میلیون نفر از اتباع لبنان یعنی چهار برابر جمعیت داخلی این کشور، به‌دلیل ناآرامی‌های داخلی در خارج از مرزهای جغرافیایی آن زندگی می‌کنند که این پدیده هم در نوع خود بی‌نظیر است. این افراد در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی، تجاری و اقتصادی و سیاسی در کشورهای مختلف جهان به‌طور عمده در آمریکای لاتین و آفریقا فعالیت داشته و به‌عنوان منبع عمده تزریق پول به داخل کشور قلمداد می‌گردند.

18 طایفه دینی در این کشور به رسمیت شناخته شده و دارای نماینده در پارلمان می‌باشند. 5 طایفه مسلمان (شیعه، سنی، دروزی، علوی و اسماعیلی) حدود سه‌چهارم جمعیت لبنان و 12 طایفه مسیحی (مارونی، روم ارتدوکس، روم کاتولیک، ارمنی‌ ارتدوکس، ارمنی‌ کاتولیک، انجیلی، سریانی، قبطی و... ) حدود یک‌چهارم جمعیت را تشکیل می‌دهند.

در قانون اساسی لبنان، نامی از مذهب رسمی کشور برده نشده و از آنجا که آشکار شدن ترکیب واقعی جمعیت پیروان مذاهب می‌تواند تأثیر مستقیم بر مطالبات سیاسی طوایف و معادلات داخلی داشته باشد، لذا هیچ آمار رسمی از سهم طوایف مختلف از جمعیت لبنان وجود ندارد. اما بر اساس آمارهای غیررسمی، اکثریت طائفه‌ای به ترتیب با شیعیان (بیش از 35%)، اهل سنت (حدود 30%)، مسیحیان (حدود 25%)، موحدین دروز (5 تا 7%) و غیره می‌باشد.

تقریباً هر یک از طوائف، در مناطق خاصی از این کشور سکونت یافته‌اند. شیعیان به‌طور عمده در جنوب لبنان (صور، نبطیه، مرجعیون، بنت‌جبیل،... ) و دره بقاع (بعلبک، هرمل،... ) و حاشیه جنوبی بیروت موسوم به ضاحیه ساکن می‌باشند. سنی‌ها به‌طور عمده در غرب بیروت، طرابلس، منطقه عکار، صیدا و اقلیم خروب متمرکز هستند. دروزی‌ها اغلب در مناطق کوهستانی شامل مناطق شوف، عالیه، بیت الدین، حاصبیا و راشیا ساکن هستند. مسیحیان عمدتاً در شرق بیروت و در مناطق متن شمالی، زحله، کسروان، جبیل، جونیه و... زندگی می‌کنند. به‌طور کلی با توجه به روابط خوب دروزی‌ها با بریتانیا و روابط خوب مارونی‌ها با فرانسه، همه تلاش‌های استعمار بر آن بوده که مناطق استراتژیک و ارتفاعات حساس لبنان را به‌هم‌پیمانان خود اختصاص دهند.

تجمع علمای مسلمین از مهمترین تشکیلات اسلامی موجود در لبنان است که صدها تن از علمای شیعه و سنی را دربر گرفته و سیاست تقویت وحدت اسلامی و خنثی سازی طرح‌های تفرقه‌افکنانه صهیونیستی را پیگیری می‌نماید.