در اواسط هزاره سوم قبل از میلاد، فنیقیها (کنعانیان) که از نژاد سامیبودند، وارد سرزمین فعلی لبنان شدند. در سال 583 قبل از میلاد، ایرانیان بر فنیقیها مسلط شدند و این سرزمین بیش از دو قرن تحت فرمان کوروش و دیگر پادشاهان هخامنشی قرار داشت و جزئی از امپراتوری پارس بهشمار میآمد و بعد از آن تحت سلطه اسکندر مقدونی قرار گرفت. پس از آن تا ورود اسلام به این سرزمین، ساسانیان و پادشاهان بیزانس بر آن حکومت راندند. این کشور در سال 395 میلادی تحت قلمرو روم شرقی (بیزانس) قرار گرفت.
با آغاز گسترش اسلام، لبنان به تصرف خلافت اسلامی درآمد؛ تا اواخر قرن یازدهم که جزو قلمرو مسیحیان صلیبی شد و سپس با انقراض دولت صلیبیون، تحت استیلای مصر قرار گرفت. در اوایل قرن شانزدهم لبنان به تصرف عثمانی درآمد. اواسط قرن نوزدهم بین دو اقلیت مذهبی مارونی و دروزی لبنان که اولی از حمایت فرانسه و دومی از حمایت انگلستان برخوردار بود، جنگ داخلی درگرفت.
فرانسه و بریتانیا در سال 1861 مقرراتی بر لبنان تحمیل کردند که بهموجب آن لبنان تحت حکومت یک حاکم مسیحی که از طرف سلطان عثمانی انتخاب میشد، خودمختاری یافت. پس از شکست و تجزیه امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول، منطقه شامات (سوریه و لبنان) بر اساس توافقنامه سایکس-پیکو (1916) و تصمیمات کنفرانس ساندیمون (1920) لبنان بزرگ (متشکل از لبنان خودمختار سابق به اضافه نواحی بیروت، بقاع، طرابلس و جنوب) تحت سلطه فرانسه، بهوجود آمد. در سال 1923 جامعه ملل، این منطقه را رسماً تحت قیمومیت فرانسه قرار داد. در سال 1926 و پس از تدوین قانون اساسی لبنان توسط فرانسویها و به کمک مجلس شورای نمایندگان، دولت لبنان بزرگ به جمهوری لبنان تبدیل شد که حکومت آن در دست یک فرماندار عالی فرانسوی بود. در سال 1943 اولین انتخابات ریاست جمهوری لبنان با موافقت فرانسه برگزار و در تاریخ 22 نوامبر 1943 استقلال لبنان رسماً ازسوی ژنرال دوگل اعلام شد و در سال 1946، فرانسه و بریتانیا با توافق یکدیگر، لبنان را تخلیه کردند.
از اوایل دهه شصت میلادی، حملات اسرائیلیها به خاک لبنان آغاز شد و در سال 1968 فرودگاه بیروت نیز هدف بمباران آنان قرار گرفت. در این میان، ارتش صهیونیستی طی جنگ شش روزه با چهار کشور عربی در سال ۱۹۶۷، صحرای سینا، کرانه باختری رود اردن، نوار غزه و ارتفاعات جولان و شهر قنیطره را اشغال نمود و بر شهر بیتالمقدس نیز بطور کامل مسلط گردید. البته قنیطره و بخشهایی از سینا و جولان در جنگ سال 1973 پس گرفته شد.
حمله فالانژیستها به یک اتومبیل حامل فلسطینیها در منطقه عینالرمانه در سال 1975 آغازگر جنگهای داخلی لبنان بود که 15 سال یعنی تا اوایل سال 1990 بهطول انجامید. در جنگهای داخلی لبنان، در یک طرف اتحاد مسیحیان راستگرای افراطی و در سوی دیگر اتحاد مسلمانان، چپگراها و ملّیگراها قرار داشتند. این جنگ خسارات سنگینی بهدنبال داشت و طی آن دهها هزار نفر کشته و مجروح شدند.
در سال 1978 نیروهای اسرائیلی نبرد شدیدی را علیه لبنان آغاز کردند و اقدام به اشغال بخشهایی از جنوب لبنان نمودند. سازمان ملل با صدور قطعنامه 425 خواستار عقبنشینی بیقید و شرط نیروهای اسرائیلی از مناطق اشغالی گردید و متعاقب آن چهار هزار نیروی حافظ صلح به لبنان اعزام کرد. اسرائیلیها مناطق تحت اشغال خود را به یک نظامی مسیحی مزدور بهنام سعد حداد و نیروهای تحت امر او با عنوان “ارتش لبنان جنوبی” واگذار کردند. این افسر شورشی ارتش لبنان در سال 1979 با حمایت مستقیم اشغالگران اسرائیلی، هفتصد مایل مربع از مناطق اشغالی جنوب را تحت عنوان“لبنان آزاد” تحت سیطره رژیم صهیونیستی قرار داد. در سال 1980 شبهنظامیان مسیحی فالانژ اقتدار خود را بر منطقه شرق بیروت تثبیت کردند.
رژیم اشغالگر قدس در سال 1982 بهمنظور نابودی یا اخراج فلسطینیهای مقیم لبنان و نیز تضعیف حضور سوریه در لبنان، دست به حمله گستردهای به لبنان زد و تا بیروت پیشروی کرد. در همین سال، فجیعترین جنایت صهیونیستها یعنی کشتار دستهجمعی فلسطینیها در اردوگاه صبرا و شاتیلا در بیروت با همکاری فالانژها صورت گرفت.
در اکتبر 1989 بر اساس توافق قدرتهای بزرگ و با میانجیگری عربستان، نمایندگان پارلمان لبنان در شهر طائف عربستان گردهم آمدند و قراردادی را امضاء کردند که به درگیری و جنگهای خونین داخلی خاتمه داد. در این پیمان اصلاحاتی در جهت تعدیل نظام سیاسی گذشته لبنان بهعمل آمد و توازن پایداری بین مسیحیان و مسلمانان برقرار شد. از این پس تلاش شد تا اساس حکومت و نظام سیاسی لبنان بر پایه پیمان طائف استوار شود. در پی امضاء توافقنامه طائف و با توجه به آرامش نسبی ایجاد شده در کشور و خلعسلاح شبهنظامیان و تقویت دولت مرکزی، انتخابات جدید مجلس در سال 1992 (پس از 20 سال) برگزار گردید.
رژیم صهیونیستی در سال 2000 در پی 18 سال مقاومت دلیرانه رزمندگان مقاومت لبنان و در رأس آن حزبالله، از اکثر مناطق اشغالی جنوب لبنان عقبنشینی کرد که در تاریخ جنگهای اعراب و اسرائیل موفقیتی بیسابقه محسوب میشود. پیروزی مقاومت اسلامی در جنگ 33 روزه سال 2006 در برابر تجاوز همهجانبه رژیم صهیونیستی نیز از نقاط عطف تاریخ معاصر لبنان بهشمار میرود. بهموجب قطعنامه شماره ۱۷۰۱ شورای امنیت که پایان دهنده جنگ 33 روزه بود، نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل (یونیقل) در فاصله جنوب رود لیتانی تا خطوط مرزی با سرزمینهای اشغالی مستقر شدند.